Werken

Overzicht van publicaties

 

Brunner heeft tussen de publicatie van zijn eerste grote filosofische werk in 1908 en zijn emigratie in 1933 tien grotere werken en ongeveer 20 artikelen gepubliceerd. In zijn nalatenschap bevonden zich nog twee werken, een dozijn artikelen en een grote hoeveelheid notities, zoals bijvoorbeeld aforismen.

 

Eigenlijk wilde Brunner slechts een enkel alles omvattend boek schrijven: De Leer van de geestelijken en van het volk, en wel in drie banden, die ieder een van de faculteiten van het denken behandelen. Namelijk: “het praktische verstand”, “de geest” en “het bijgeloof”.

 

Van dit plan heeft Brunner alleen de eerste band gerealiseerd, die onder de titel van het totale programma De leer van de geestelijken en het volk in1908 verscheen. De andere faculteiten van het denken heeft Brunner in verschillende contexten uiteengezet. Zijn leer van de geest heeft hij in het bijzonder aan het voorbeeld van Jezus toegelicht in zijn werk Onze Christus en het wezen van het genie (1921) en tevens in zijn in 1928 verschenen theoretisch-systematische werk Materialisme en Idealisme. Voor de uiteenzetting van het analogische (of bijgelovige) denken heeft Brunner onder meer het antisemitisme als centraal, contemporain voorbeeld gekozen. Deze faculteit is daarmee vooral in zijn “joden-boeken” uitgewerkt.

 

I. Belangrijkste werken

 

Die Lehre von den Geistigen und vom Volk

(1908), 3. Aufl. Stuttgart 1962, 1107 S. (2 Bde) (in de shop)

 

Der Judenhaß und die Juden

(1918), 4. Ausg. Berlin 2004, 423 S. (in de shop)

 

Memscheleth sadon (Die Herrschaft des Hochmuts). Letztes Wort über den Judenhaß und die Juden

(1920), 2. Ausg., mit einem Geleitwort von Heinz Stolte, Stuttgart 1969, 169 S. (in de shop)

 

Unser Christus oder das Wesen des Genies

(1921), 2. Aufl. Köln/Berlin 1958, 587 S. (in de shop)

 

Liebe, Ehe, Mann und Weib

(1924), 2. Aufl. Stuttgart 1965, 400 S. (in de shop)

 

Vom Einsiedler Constantin Brunner

Potsdam 1924, 151 S. (darin: Mein Leben und Schaffen. Unsre scholastische Bildung. Das Unglück unsres deutschen Volkes und unsre ‘Völkischen’)

(in de shop)

 

Aus meinem Tagebuch

(1928), 2. Ausg. Stuttgart 1967, 412 S. (in de shop)

 

Materialismus und Idealismus

(1928), 3. Ausg. Den Haag 1976, 197 S. (in de shop)

 

Von den Pflichten der Juden und von den Pflichten des Staates

Berlin 1930, 282 S. (in de shop)

 

Höre Israel! und Höre Nicht-Israel! (Die Hexen)

(1931), 2. Ausg. Nachdruck [1974]), 81 S.

 

Der entlarvte Mensch

(1933), Postum 1951, 2. Ausg. mit einem Geleitwort von M. Kasch, Den Haag 1953, 273 S. (in de shop)

 

Unser Charakter oder Ich bin der Richtige!

(1937 entstanden, erstmals gedruckt 1939), 2. Ausg. Stuttgart 1964, 250 S. (incl. Zum 55. Geburtstag u. Kurze Rechenschaft über die Lehre von den Geistigen und vom Volk) (in de shop)

 

 

 

II. Kleinere uitgaven

 

Rede der Juden: Wir wollen ihn zurück!

(1884 entstanden, erstmals gedruckt 1918), 4. Aufl. Stuttgart 1969, 99 S. (in de shop)

 

Zur Technik des künstlerischen Schaffens

in: Der Zuschauer, in 4 Nummern, 1893; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 98-152 (in de shop)

 

Spinoza gegen Kant oder die Sache der geistigen Wahrheit

(1909), 2. Aufl. Assen 1974, 80 S. (in de shop)

 

Eine Spinoza-Gesellschaft?

in: Ost und West, März 1910; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 76-80 (in de shop)

 

Kurze Rechenschaft über die Lehre von den Geistigen und vom Volk

in: Archiv für systematische Philosophie, Heft 3, 1911; wieder in: C. Brunner, Unser Charakter oder Ich bin der Richtige!, Stuttgart 1964, S. 215-241 (in de shop)

 

Liliencron und alle seine unsterblichen Dichter

in: Nord und Süd, Februar 1912; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 87-97 (in de shop)

 

Goethes Verhältnis zu Spinoza

in: Die Zukunft, 21. Dezember 1912; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 72-75 (in de shop)

 

Ein Idealporträt Spinozas

in: Nord und Süd, Januar 1913; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 51-71 (in de shop)

 

Ruhm

in: Die Zukunft, 17. Januar 1914; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 81-84 (in de shop)

 

Künstler und Philosophen

in: Die Zukunft, 12. August 1916; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 15-24 (in de shop)

 

Traum

in: Die Zukunft, 9. Februar 1918; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 85-86 (in de shop)

 

Das Lamm Benedikt Spinoza

in: Die Zukunft, 27. September 1919; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 38-50 (in de shop)

 

Zum fünfundfünfzigsten Geburtstage

in: Nord und Süd, August- und September-Heft 1917; wieder in: C. Brunner, Unser Charakter oder Ich bin der Richtige!, Stuttgart 1964, S. 7-45 (in de shop)

 

Sokrates

in: Die Zukunft, 20. September 1919; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 25-37 (in de shop)

 

Der Judenhaß und das Denken

Berlin 1922 (Nachdruck o.O.u.J.), 50 S. (in de shop)

 

Über den Aberglauben in der Betrachtung von Geisteskranken

in: Medizinische Klinik, Nr. 8, 1925; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 259-263 (in de shop)

 

Aberglaube an die Ärzte und an die Heilmittel

Potsdam 1927; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 164-206 (in de shop)

 

Natura sanat, medicus curat

in: Hippokrates, Jg. I, Heft 6, 1928; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 207-258 (in de shop)

 

Keine Psychiatrie und die Psychoanalyse

(1928), in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 264-273 (in de shop)

 

Faustischer Geist und Untergang des Abendlandes – Eine Warnung für Christ und Jud

in: Jüdisch-liberale Zeitung, Januar 1929; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg 1971, S. 153-163 (in de shop)

 

Über die notwendige Selbstemanzipation der Juden

in: Preußische Jahrbücher, August-Heft 1931; wieder in: C. Brunner, Vermächtnis, Den Haag 1952, S. 114-125

 

Am 6. März

(Postum, entstanden 1933), in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg, 1971, S. (in de shop)

 

Geniale und dilettantische Produktion

(Postum), in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg, 1971, S. (in de shop)

 

Goethes “Tagebuch”

(Postum), in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg, 1971, S. (in de shop)

 

Die beiden Wohltäter

(Postum), in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg, 1971, S. (in de shop)

 

Jonathan Swift

(Postum), in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg, 1971, S. (in de shop)

 

Michel Angelo

(Postum), in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg, 1971, S. (in de shop)

 

Zenos Veranschaulichung des Denkens

(Postum), in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg, 1971, S. (in de shop)

 

Die Heiligen – ein kurzer Religionsunterricht

(Postum), in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg, 1971, S. (in de shop)

 

Das Denken und das Gedachte

in: Philosophia (hrsg. von Arthur Liebert), 1938, S. 204-219; wieder in: C. Brunner, Vom Geist und von der Torheit, Hamburg, 1971, S. 355-370 (in de shop)

 

Kunst – Philosophie – Mystik (Gesammelte Aufsätze)

mit einem Vorwort von Lothar Bickel, Zürich 1940, 468 S. (nicht im Shop, aber neue Ausgabe als Vom Geist und von der Torheit) (in de shop)

 

Vom Geist und von der Torheit (Gesammelte Aufsätze)

mit einem Geleitwort von Heinz Stolte, Hamburg 1971 (zweite, veränderte Ausgabe von C. Brunner, Kunst – Philosophie – Mystik), 375 S. (in de shop)

 

Vermächtnis

(Postum), mit einem Vorwort von M. Kasch, Den Haag 1952, 242 S. (darin: Lebensregeln, Tagebuchaufzeichnungen, Notizen zu ‘Unser Christus’, ‘Notizen zu den Judenbüchern’, Am 6. März, Über die notwendige Selbstemanzipation der Juden, Aus Constantin Brunners Testament, Nachwort zu meinem Testament, Der Schlüssel, Nachlese, Rede zum siebzigsten Geburtstag)

 

 

INHOUD VAN DE WERKEN

 

Die Lehre von den Geistigen und vom Volke (in de shop)

Karl Schnabel: Berlin 1908, 1167 pagina‘s. (in 2 banden). – De Ankündigung als aparte uitgave onder de titel: Die Lehre von den Geistigen und vom Volke. Speciale uitgave van de Ankündigung, Karl Schnabel: Berlin 1909, 124 S. – Onder de titel: Die Lehre von den Geistigen und vom Volk, Gustav Kiepenheuer: Potsdam 21927, 1167 pagina‘s. (in 2 banden). – Onder de dezelfde titel: Cotta: Stuttgart 31962, 1107 pagina‘s. (in 2 banden).

 

Hoofdwerk, dat de faculteit van “het praktische verstand” behandelt, met een omvangrijke “Aankondiging” (inleiding) en de volledige Leer van het geestelijke en van het volk. Inhoud: Aankondiging. Het praktische verstand: inleiding tot het praktische verstand (grondervaring; dingen, specificaties van het denken; begrip van het begrip; begrippen ruimte, tijd, niets, beweging; relativiteit van de dingen; atomistiek; parallellisme van denken en dingen; denkwetten; grondwet van het denken). De bewegingsleer en de verhouding van de empirische wetenschappen tot de abstracties (de bewegingsleer; de gedachteninhoud in al onze wetenschap is die van de bewegingsleer; de bewegingsleer bij de denkers; het abstracte denken en de empirie, de denkers en de mannen van de wetenschap); natuur en betekenis van het praktische verstand (psychologie op grond van de bewegingsleer; ware en verkeerde psychologie; pneumatologie als fundament van de psychologie); slot (tegen de moderne scholastiek inzake de taal, misbruik van de taal, afscheid en vooruitblik).

 

Spinoza gegen Kant und die Sache der geistigen Wahrheit (in de shop)
in: Koenraad Oege Meinsma, Spinoza und sein Kreis. Historisch-kritische Studien über holländische Freigeister, Karl Schnabel: Berlin 1909, S. 1-83. – Als Separatdruck: Karl Schnabel: Berlin 1910, 83 S. – Met een voorwoord van Magdalena Kasch, opnieuw uitgegeven met ondersteuning van het ICBI, 2. Aufl., Van Gorcum: Assen 1974, 80 pagina‘s.

 

Polemische Streitschrift, in der Spinoza und Kant als Hauptrepräsentanten der Geistigen bzw. des Volkes erscheinen.

 

Der Judenhaß und die Juden (Im Shop)

(1913 geschrieben), Oesterheld: Berlin 1918, 448 pagina‘s. – [2. und] 3. verm. Aufl., Oesterheld: Berlin 1919, 534 pagina‘s. – Fotocopie der 2. verm. Aufl., Berlin 1919, opnieuw uitgegeven door het ICBI [Den Haag 1974], 525 S. – Nieuw uitgegeven, 5. Aufl.: Philo-Verlag: Berlin 2004.

 

Eerste hoofdwerk over de staatsleer, het antisemitisme en het zionisme. Inhoud: tijdens de oorlog, tijdens de vrede, de antisemietenkwestie, rassentheorie en rassen. De besmette joden. De staat en de politieke partijen. De historische overlevering. Het vooroordeel en de haat. Wat moeten de Joden doen? Rede van de Joden: we willen hem terug.

 

Memscheleth sadon (Die Herrschaft des Hochmuts). Letztes Wort über den Judenhaß und die Juden (Im Shop)

 

Neues Vaterland: Berlin 1920, 111 S. – Neudruck unter dem Titel: ›Die Herrschaft des Hochmuts (Memscheleth sadon). Letztes Wort über den Judenhaß und die Juden‹, met een inleiding van Hans Goetz en een nawoord  van Magdalena Kasch, met ondersteuning van het ICBI opnieuw uitgegeven., 2. Aufl., Cotta: Stuttgart 1969, 169 pagina‘s.

 

In vervolg op Der Judenhass und die Juden een psychologische theorie van het behoeftedenken en de haat op basis van het voorbeeld van het antisemitisme.

 

Unser Christus oder das Wesen des Genies (in de shop)

1.-3. Aufl., Oesterheld: Berlin 1921, 725 pagina‘s. – Nieuw uitgegeven met een inleiding door het ICBI, Kiepenheuer&Witsch: Köln-Berlin 1958, 587 pagina’s.

 

Het eerste hoofdwerk over “de leer van de geest”, die hier wordt ontvouwen aan het voorbeeld van Christus als “mystiek genie”. Gelijktijdig bediscussiëring van het religieuze Jodendom en het christendom gerelateerd aan de leer van de geestelijken en het volk. Inhoud: de mystiek. Christus. Het genie. Christus en het farizeïsche Jodendom: Geest en traditie. Geest in de wereld: de kruisiging. Geest ondanks wereld. De leer van de geestelijken en het volk. Bijlage over de “kritiek”.

 

Der Judenhaß und das Denken (in de shop)

Philo Verlag: Berlin 1922, 52 pagina’s. – (fotocopie) o.O.u.J. [nieuw uitgegeven door het ICBI, Den Haag 1974], 50 pagina’s.

 

Samenvatting van de antisemitisme-theorie.

 

Liebe, Ehe, Mann und Weib (in de shop)

 

Gustav Kiepenheuer: Potsdam 1924, 434 pagina‘s. – Met een inleiding van het ICBI, met steun van het  ICBI opnieuw uitgegeven, 2. Aufl., Cotta: Stuttgart 1965, 400 pagina‘s.

 

Een uitleg van de niet (“geestelijk-mystieke“), maar “praktische” liefde: de erotische drift en de functie en betekenis van het huwelijk. Inhoud: Liefde. Huwelijk. Eerste postille: aan de goede vrouwen, die niet onze vrouwen kunnen zijn. Tweede postille: aan onze goede vrouwen. Nawoord.

 

Vom Einsiedler Constantin Brunner (in de shop)

Gustav Kiepenheur: Potsdam 1924, 151 pagina‘s.

 

Autobiografisch werk. Inhoud: mijn leven en werken. Onze scholastische opleiding. Het ongeluk van ons Duitse Volk en ons nationalisme.

 

Aus meinem Tagebuch (in de shop)

Gustav Kiepenheuer: Potsdam 1928, 405 pagina‘s. – Met een inleiding van het ICBI, met steun van het ICBI opnieuw uitgegeven., 2. Aufl., Cotta: Stuttgart 1967, 412 pagina‘s.

 

Geen dagboek in de gebruikelijke zin, maar een aforistische verzameling van verschillende gedachten.

 

Materialismus und Idealismus (in de shop)

Gustav Kiepenheuer: Potsdam 1928, 196 pagina‘s. – Met een inleiding van het ICBI, opnieuw uitgegeven door het ICBI, Kiepenheuer&Witsch: Köln-Berlin 1959, 197 pagina‘s. – met een voorwoord van het ICBI, opnieuw uitgegeven door het ICBI, Kiepenheuer&Witsch: Köln-Berlin 1976, 197 pagina’s.

 

Tweede, in dialoogvorm geschreven hoofdwerk over de leer van de geest, dat het geestelijk-filosofische denken in engere zin tot onderwerp heeft. O.a. een grondige behandeling betreffende Plato, Aristoteles en in het bijzonder met Spinoza’s attributen. Inhoud: eerste gesprek, tweede gesprek, de attributen.

 

Von den Pflichten der Juden und von den Pflichten des Staates (in de shop)

Gustav Kiepenheuer: Berlin 1930, 282 pagina‘s.

 

Tweede hoofdwerk over de staatsleer; voor alles ook scherpe kritiek op het zionisme. Inhoud: Afzondering als Volk-Niet-volk. Emancipatie en voortdurende afzondering. De historische macht van de leugen en de jodenemancipatie.

 

Höre Israel und Höre Nicht-Israel (Die Hexen)

Gustav Kiepenheuer: Berlin 1931, 81 pagina‘s. – Fotocopie, uitgegeven door het ICBI, Den Haag 1974, 81 pagina’s.

 

Vergelijking tussen de Joden- en de heksenvervolging. 

 

Der entlarvte Mensch (in de shop)

(1933 ontstaan; postuum gepubliceert ), uitgegeven en ingeleid door Lothar Bickel, Martinus Nijhoff: Den Haag 1951, 204 pagina’s. (sterk verkorte uitgave). – Met een inleiding van Magdalena Kasch, opnieuw uitgegeven door het ICBI, Martinus Nijhoff: Den Haag 1953, 273 pagina’s. (volledige uitgave)

 

Laatste werk inzake de maatschappijtheorie ( o.a. ontwikkeling van de natuur/cultuur-theorie; begrip van het recht) en inzake de “Jodenkwestie”. Inhoud: Separatisme. Emancipatie. Zelfemancipatie. Centrale Vereniging. Het recht en hoe de mens zich in zichzelf vergist (natuur en cultuur). Getuigenis. De rechtspraak van de maatschappij. Onze politiek met haar Jodeninflatie. Houdt er mee op!oudt er mH

 

Unser Charakter oder Ich bin der Richtige! (in de shop)

(postuum), met een voorwoord van Lothar Bickel, Die Liga: Zürich 1939, 143 pagina’s. – Met ›Zum 55. Geburtstag‹ en ›Kurze Rechenschaft über die Lehre von den Geistigen und vom Volk‹, met een voorwoord van het ICBI, met steun van het ICBI opnieuw uitgegeven, 2. Aufl., Cotta: Stuttgart 1964, 250 pagina‘s.

 

In het „karakterboek“ wordt de onveranderlijkheid van het karakter benadrukt en een weg gewezen naar “geestelijk bewustzijn”. Het “verjaardagsboek” is het tweede biografische werk. “De korte verantwoording” geeft een overzicht van Brunners systeem: de faculteitenleer en de leer van de geestelijken en van het volk.

 

Vermächtnis

Met een voorwoord van Magdalena Kasch Magdalena Kasch, uitgegeven door ICBI, Martinus Nijhoff: Den Haag 1952, 242 pagina’s.

 

De verzamelde nagelaten werken en aantekeningen. Inhoud: Levensregels. Dagboekaantekeningen. Notities bij „Unser Christus“. Notities bij de Jodenboeken. Bij de 6e maart. Over de noodzakelijk zelfemancipatie van de Duitse Joden. Uit Constantin Brunners testament. Nawoord bij zijn testament. De sleutel. Aanvulling. Rede bij de zeventigste verjaardag.

 

Vom Geist und von der Torheit (Gesammelte Aufsätze) (in de shop)

[2. erw. u. veränd. Auflage von: Kunst Philosophie Mystik] met een inleiding van Heinz Stolte, Hansa-Verlag: Hamburg 1971, 375 pagina‘s.

 

Verzameling van vrijwel alle artikelen van Brunner. Inhoud: Kunstenaars en filosofen. Socrates. Het lam Benedictus Spinoza. Een ideaalportret van Spinoza. Goethes relatie tot Spinoza. Een Spinoza-vereniging? Glorie. Droom. Liliencron en al zijn onsterfelijke dichters. Over de techniek van het kunstzinnige scheppen. Faustische geest en ondergang van het avondland. Een waarschuwing voor christenen en joden. Bijgeloof in artsen en geneesmiddelen. Natura sanat, medicus curat. Over het bijgeloof in de behandeling van geesteszieken. Geen psychiatrie en psychoanalyse. Etc.